Grote Scandinavische namen op vrijdag in Oslo
Oslo Jazz Festival | 11 - 16 augustus 2025
Jazzdagboek – Vrijdag
Op festivals maken we zelden afspraken – liever laten we ons leiden door de muziek en de dag. Toch stond er voor vrijdag één afspraak in potlood genoteerd: een biertje met een Noor die we op dag één hadden ontmoet. We kwamen hem een dag later nog eens tegen, dit keer met een vriend die, hoe klein de wereld ook kan zijn, een Belgische bassist als schoonzoon bleek te hebben – en die kenden wij óók weer. Klikjes genoeg dus.
Onze eerste serieuze afspraak die dag was een concert in MUNCH om 19.00 uur. Toen we onderweg waren, stuurden we een appje: “in de buurt.” En jawel, bij Villa Paradiso – het laatste restaurant voor het museum – troffen we de heren. Ze nodigden ons uit om mee te eten, maar wij hielden het bij een biertje. Daarna de straat over, in de foyer via de brede trap naar de Festsalen van MUNCH.
KLANKSCHILDERS IN HET MUSEUM
De Festsalen – inderdaad, “feestzaal” – bleek strak en modern, met 350 stoelen en een akoestiek die speciaal voor concerten was ontworpen. Feestelijk vonden wij het niet direct, maar vooruit.
Dan: vier mannen in witte schildersjassen, besprenkeld met verfspatten.“Wij zijn de klankschilders!” roepen ze. Het blijken de muzikanten van een Scandinavisch superkwartet: Arcanum.
Scandinavisch top-jazzkwartet
GEHEIM
Arcanum; een woord dat zoveel betekent als “geheim” of “steen der wijzen”. Het kwartet bestaat uit vier topmuzikanten uit Scandinavië: de Zweedse bassist Anders Jormin, de Finse drummer Markku Ounaskari en de Noren Arve Henriksen (trompet en elektronica) en Trygve Seim (sopraan- en tenorsaxofoon). Alle vier hebben ze de afgelopen decennia een centrale rol gespeeld in de Scandinavische jazz en hebben ze een nauwe band met het label ECM.
Hun gezamenlijke debuutalbum namen ze in 2023 op, met de befaamde Manfred Eicher achter de knoppen voor de mix. Sinds mei 2025 ligt het in de winkels.
Het concert bood precies wat ze bij binnenkomst beloofden: schilderijen in klank. Composities van Jormin en Seim, de Finse traditional Armon Lapset, Jormins bewerking van Ornette Colemans What Reason Could I Give, en zelfs Seims geliefde Oekraïense slaapliedje Oy Khodyt’ Son, Kolo Vikon – een lied met zowel een glimlach als een dikke traan.
De musici speelden in het decor van een fraai uitgekiend lichtplan. Dat leverde een mooie uitstraling en maakte er toch nog een feestzaal van. Bijzonder was ook Jormins ode aan de onlangs overleden bassist Bjørn Kjellemyr († 9 augustus). Het leverde een moment van ingetogen schoonheid op. De spanningsboog van het hele concert was voorbeeldig: lyrische melodieën, inventieve improvisaties en muzikale poëzie die je meesleept en verrast.
Henriksen stal de show met een hele batterij toeters, mondstukken (de uitvinding van de saxopet) en elektronica, en bij de toegift vroeg hij het publiek om alle emoties eruit te brullen en de boze geesten te verdrijven. Zo eindigde een avond die voelde als een schilderij in geluid – kleurrijk, gelaagd en onvergetelijk. Het publiek was te gast in het atelier van de klankschilders.
Een concert om nog lang te koesteren.
STORM IN SLOW MOTION
We schuiven de stoelen weer naar het podium voor een nieuwe ontmoeting. Drie roemruchte Noorse muzikanten – al decennialang onverschrokken grensverleggers – bundelen hun krachten: gitarist Eivind Aarset, toetsenwizard Ståle Storløkken en slagwerker Audun Kleive, met achter de knoppen geluidstechnicus Geir Østensjø die het klankuniversum in toom houdt.
Op het toneel van Victoria Nasjonal Jazzscene zitten ze in een driehoek, alsof ze een geheim ritueel uitvoeren: Kleive in het midden, Aarset links, Storløkken rechts. En dan begint de magie.
HALLUCINERENDE REIS
Het openingsstuk ontvouwt zich als een hallucinerende reis: psychedelische soundscapes dwarrelen voorbij, verweven met stuwende Hammond-grooves. Voor de één voelt het als een afdaling naar de bodem van de zee, voor de ander als opstijgen naar verre horizonten. Zeker is dat we midden in een zeldzaam experiment beland zijn. Klanken kronkelen als rivieren door hoge bergpassen en diepe valleien, wurmen zich in elke hoek van ons hoofd.
MELODIE
Tussen de abstractie door blijft er verrassend veel melodie te ontwaren: fluisterend ruimtelijk gitaarspel, polyritmisch slagwerk, tintelende percussie en flarden van symfonische jazzrock die het geheel kleur geven. Een progressief landschap dat je niet loslaat.
Onvermijdelijk doemt de vergelijking met het vorige concert op. Ook dit waren klankschilders, maar van een totaal andere soort. Andere penselen, andere verf, een ander canvas – en opnieuw drie meesters aan het werk.
Het concert gonst nog na in ons hoofd en het loopt tegen middernacht. Het was een prachtige dag met een leuk weerzien van een oude bekende. In Oslo is het nog druk op straat. We pakken onze fietsen en gaan naar onze tijdelijke verblijfplaats net buiten de stad.
En terwijl we door de koele avondlucht trappen, met jazzakkoorden die nog nagalmen in ons hoofd, beseffen we: dit festival voelt als een eindeloze reis — elke dag een ander landschap, en elke dag een nieuwe verrassingen. Morgen wacht alweer een volgend hoofdstuk.
OSLO JAZZ FESTIVAL
Diverse lokaties
Oslo (NO)
11 – 16 augustus 2025
Tekst en fotografie: Ella & Eddy Westveer
VRIJDAG 15 AUGUSTUS 2025
ARCANUM
Arve Henriksen – trompet, elektronica, vocalen
Trygve Seim – sopraan- en tenorsaxofoon
Anders Jormin – contrabas
Markku Ounaskari – drums en percussie
KLEIVE/AARSET/STORLØKKEN
Eivind Aarset – gitaar, sound- en dreamscapes
Audun Kleive – drums
Ståle Storløkken – organ, synthesizers
LEES OOK OVER HET OSLO JAZZ FESTIVAL…….