Stijlvolle Sullivan Fortner met onnavolgbaar pianospel
Sullivan Fortner solo op woensdagavond in Porgy en Bess
De Amerikaanse pianist Sullivan Fortner vond tussen optredens in Wageningen en Londen nog een onverwacht gaatje in zijn agenda. Geen ideale timing, zo’n doordeweekse woensdagavond in het Zeeuws-Vlaamse Porgy en Bess, althans zakelijk gezien. Maar dat weerhield het hart en geweten van de club, Hans Zuiderbaan, er niet van om zijn kans te grijpen. En terecht: het publiek, opvallend talrijk voor de gelegenheid, werd getrakteerd op twee sprankelende sets van 45 minuten – muzikaal vuurwerk, op een doodgewone woensdag.
GROTE NAAM
Fortner speelde van 2010 tot 2017 in de band van de legendarische Roy Hargrove en stond in die hoedanigheid al drie keer eerder op het intieme podium van Porgy en Bess (2012 en tweemaal in 2014). Inmiddels is zijn ster rijzende; zijn naam is te vinden in Downbeat Critics Polls en een Grammy of meer licht binnen handbereik. Hij wordt geroemd om zijn virtuositeit, originaliteit en het bijzondere samenspel tussen speelse vrijheid en technische perfectie. Zijn pianospel is onnavolgbaar – grillig als rook, maar raak als een bliksemschicht.
GOLDEN LADY
Stijlvol en ontspannen betreedt Fortner het podium, gekleed in een zwarte Homme Plissé-combinatie van Issey Miyake. Hij lacht breeduit en haalt korte herinneringen op aan eerdere optredens in “de kamer” van deze club – toen stond de vleugel nog aan de zijkant van het podium; nu prijkt hij in het midden en speelt hij helemaal alleen voor het publiek.
Zonder vaste speellijst en met een zichtbaar plezier in het moment, besluit Fortner te openen met Golden Lady – een eerbetoon aan Stevie Wonder. Het is het achtste concert in een reeks van tien soloshows, en hoewel de setlist verder ‘du moment’ te worden bepaald, is dit nummer in deze tour een vaste opener. Een subtiele groet aan de grootheid die deze maand 75 jaar werd.
VIRTUOZE VARIATIE
Het spel van de pianist is een fascinerende dans tussen zijn rechter- en linkerhand. Ze omcirkelen elkaar, kruisen en botsen bijna, maar vinden altijd weer hun weg. Zijn vingers zijn snel als flitsende penseelstreken over een canvas van klank. Met Grandpa’s Spells duikt hij diep de jazzgeschiedenis in – een sprankelende compositie van Jelly Roll Morton, die zichzelf ooit de uitvinder van de jazz noemde.
Afwisseling blijkt de rode draad. Snakes and Ladders, een opwindende eigen compositie van zijn dubbelalbum Solo Game (2023), doet het publiek naar adem happen. Het album werd genomineerd voor een Grammy voor ‘Best Jazz Instrumental Album’ – een categorie waarin ook zwaargewichten als Kenny Barron, Lakecia Benjamin, Ambrose Akinmusire en Chick Corea zaten. Laatstgenoemde won, maar Fortners nominatie was al een overwinning op zich in deze zware categorie.
Dan komt er een dromerig weefsel van melodieën – het zachtmoedige Left Over, geschreven door zijn partner en muzikale muze Cécile McLorin Salvant, vormt de intro naar het liefdevolle Never Let Me Go. Het is een ode aan hun relatie én een subtiele verwijzing naar Hargrove, met wie hij het nummer ooit vaak speelde. In de sprankelende klanken van Strasbourg St. Denis klinkt hun gezamenlijke verleden door. Fortner speelt de partij van het volledige kwintet. Hij strijkt met zijn hand over de snaren en bespeelt de toetsen; Roy Hargrove is even terug. De set eindigt op een Caribisch ritme, tintelend van energie – geen seconde saai.
VERHALEN EN VERRASSINGEN
Na de pauze blijft de magie intact. Fortner verbindt zijn stukken met charmante anekdotes, waaronder een smakelijke discussie met Chick Corea over wie nu beter was: Scarlatti of Bach. Fortner was resoluut in zijn opinie: Scarlatti?!
Van een speelse voordracht van de tekst bij Runnin’ Wild tot een wonderschone reis via zijn album Southern Night en het nummer Tres Palabras, Gabriel Fauré en Au Bord De L’eau, langs Gershwin en een kwetsbare versie van Embraceable You, tot flarden van Bach en een vurige ode aan Arthur Rubinstein met diens Concerto in F — de avond kende geen zwakke momenten. Als slotakkoord bracht Fortner een zinderende versie van Blue Monk – een diepe buiging voor jazzicoon Thelonious Monk.
IN ALLE VRIJHEID
Wat een betoverend concert was dit. Sullivan Fortner bewees dat hij niet alleen een briljant pianist is, maar ook een verhalenverteller, een tijdreiziger, een gids in klank. Aan het einde van de avond liet hij doorschemeren graag terug te willen keren naar Porgy en Bess. En wie hem binnenkort nog eens live wil zien, heeft geluk: op NORTH SEA JAZZ schittert hij met zijn trio. Dan speelt hij op vrijdag al vroeg met Tyrone Allen II op contrabas en Kayvon Gordan op slagwerk in de Missouri .
SULLIVAN FORTNER – SOLO
Sullivan Fortner – piano
Porgy en Bess, Terneuzen (NL)
21 mei 2025
Tekst en fotografie: Ella & Eddy Westveer