Paul Van Gysegem Quintet – Square Talks

Paul Van Gysegem Quintet – Square Talks

Paul Van Gysegem heeft vanuit zijn veelzijdige persoonlijkheid een manier gevonden om de actuele jazzmuziek te verweven met zijn werk als kunstschilder en beeldhouwer. De vormentaal die hij hanteert staat dicht bij de geest en de structuur – de manier van denken – van de muziek die hij speelt. In de geïmproviseerde muziek vindt hij het belangrijk om een verwante ingesteldheid te ontdekken bij hen die samenkomen om muziek te maken. Hij geeft vanaf 1965 als bassist talrijke concerten in zowat heel België en richt in de loop der jaren ook meerdere groepen op met wisselende bezettingen. Hij is medebezieler van de Avant Garde Jazzfestivals in het Gentse Gravensteen eind jaren ‘60 en van vele Jazzconcerten. Hij musiceert samen met Belgische toonaangevende muzikanten alsook buitenlandse markante jazzmusici waarmee hij een nauwe band heeft (bv. Fred Van Hove) of had (bv. Mal Waldron).

DOMMELHOF
De Dommelhof met de ambtelijke en weinig uitnodigende toevoeging “Provinciaal Domein” is de instelling voor podiumkunsten, cultuur en sport van de Belgische provincie Limburg. Het enigszins besloten complex herbergt onder meer theater-, vergader-, expositie- en repetitieruimte plus verblijfsgebouwen met restaurant en hotelfaciliteiten. Ook het omliggende klankenbos behoort tot Dommelhof. Tussen de bomen ligt daar een unieke verzameling spannende klankinstallaties verborgen. De 17 installaties van internationale klankkunstenaars staan verspreid in het Provinciaal Domein Dommelhof en hebben tot de verbeelding sprekende titels: Aandacht, Composed Nature, Fluisteroren, Houses Of Sound, Muziekdozen, Oor van Noach en Schwungbumm om er maar eens wat te noemen.

JAZZ CASE
Gepassioneerd jazzliefhebber en -fotograaf Cees van de Ven organiseert er sinds 2006 zijn JazzCase-concerten. Bij JazzCase ontstonden fraaie samenwerkingen doordat muzikanten vaak in residentie verbleven. Het accent bij deze concerten lag vooral op de avontuurlijke muziek. En daarmee zijn we in deze uitgebreide inleiding beland bij de oudste (85) actieve improvisator in Vlaanderen –Paul Van Gysegem– die met de opname Aorta (1971) met zijn sextet met o.a. Pierre Courbois en Jasper van ’t Hof de Europese improvisatie op de internationale kaart zette.
En vijftig jaar na dato heeft de muziek van zijn Quintet aan zeggingskracht niet ingeboet. De op 8 februari 2021 gereleasde Square Talks werd live opgenomen op 19 september 2019 op het podium van Dommelhof in Neerpelt. Met geestverwanten Cel Overberghe op saxen, Patrick De Groote op trompet en flugelhorn, de gelauwerde pianist Erik Vermeulen en slagwerker Marek Patrman klinkt deze opname misschien wel als in de nieuwsgierige begintijd van de free-jazz.

De nummers die ter plekke ontstonden zullen nooit meer hetzelfde klinken. De acht nummers klinken vreedzaam en beeldend (Woodpecker), dan weer donker en onheilspellend (Shouts), maar altijd op zoek naar de volgende noot, naar nieuwe muzikale routes en het contact met de andere muzikanten. Het verloop van de muziek is vaak onvoorspelbaar en wispelturig (Haaks). De interactie tussen de muzikanten is altijd spontaan en onderzoekend op het scherp van de snede. Samenwerking is het uitgangspunt in alle nummers. Subtiele en korte solo’s gaan snel weer over in samenspel. Van Gysegem bepaalt met een zachte basmelodie vaak de atmosfeer en laat de luisteraar zich inleven in de ziel van de scheppende muzikant (Melancholia).

Beoordeel een man niet op de omvang van zijn discografie. Paul Van Gysegem is slechts op een handvol releases te horen, maar hij speelde een cruciale rol in de ontwikkeling en zichtbaarheid van geïmproviseerde muziek in België. Met Square Talks deelt hij een prachtig concert!

Eddy Westveer

PAUL VAN GYSEGEM QUINTET
Cel Overberghe – tenor- en sopraansaxofoon
Patrick De Groote – trompet en flügelhorn
Erik Vermeulen – piano
Paul Van Gysegem – contrabas
Marek Patrman – percussie

OPNAME
Piet Vermonden
JazzCase, Neerpelt (B)
19 September 2019

MIX
Rudy De Keyser, Paul Van Gysegem en Patrick De Groote
DK Recording Studio
Destelbergen (B)

MASTER
Rudy De Keyser
DK Recording Studio
Destelbergen (B)

ARTWORK COVER
Paul Van Gysegem
mixed media op doek,
deel van de serie “scores” 2016

FOTOGRAFIE
Cees van de Ven

LABEL
El Negocito Records

RELEASE
8 februari 2021

TRACKLIST
1  Haaks   6:41
2  Brisk   4:53
3  Shouts   4:54
4  Wings   6:00
5  Woodpecker   5:46
6  On The Edge   7:18
7  Melancholia (For Joske)  7:53
8  Square Talks  6:41