Heldere ster verlicht VinnieVibes

Op het International Bassoon Festival in Maastricht ging de concertenreeks van vibrafonist Vincent Houdijk van start. Met zijn speciaal ontwikkelde ”The Polestar Project” wilde hij meer bijzondere muziekgenres en vooral ook bijzondere instrumenten samenbrengen. Een vibrafoon is al geen erg standaardinstrument, een handpan of hangdrum en een fagot zijn dat zeker niet. En de instrumenten worden in de jazz al zeker weinig gebruikt.

Houdijk heeft voor zijn project een tweetal bijzondere instrumentalisten uitgenodigd die graag hun muzikale kunsten in Nederland samen met VinnieVibes wilden vertonen.

Paul Hanson
Kabeçaõ

FAGOT
Zo liet hij uit Amerika electric bassoon-specialist Paul Hanson overvliegen. Hanson speelde en nam op met muzikanten als Bela Fleck, Omar Sosa, Billy Cobham, Dennis Chambers,  Randy Brecker, Wayne Shorter, David Binney, Ray Charles en Medeski Martin & Wood om maar eens wat namen te noemen. Maar ook in Cirque du Soleil’s ZED creëerde hij een belangrijke rol voor de improviserende electrische fagot. Het verschil tussen een fagot (bassoon) en een electrische fagot (electric/electronic bassoon) is enorm, maar aan de andere kant ook flinterdun. Het instrument is namelijk identiek; alleen de electrische versie heeft een microfoontje inhangen en dat is vervolgens gekoppeld met een multi-effect processor en een loopstation. En daarmee kan de output compleet gaan verschillen.

Vincent Houdijk

HANG
Houdijk ontmoette de sympathieke muzikant Carlos Rodrigues of Kabeçaõ (ook wel Kabe) op een slagwerkfestival in 2016 Kabe woont in de buurt van Lissabon en hij speelt de hang, handpan of hangdrum; meerdere namen zijn in gebruik. Ofschoon de hang een eeuwenoude geschiedenis suggereert, is het eigenlijk een tamelijk modern instrument. Het werd geïntroduceerd in 2000 door twee Zwitsers die het via hun bedrijf PANArt in productie namen. Het uit roestvrijstaal vervaardigde instrument is geïnspireerd op het geluid van steeldrum, gamelan en de ghatam of ghara, een soort vaas van klei die al eeuwenland als percussie-instrument werd gebruikt. Kabeçaõ speelt een zogenaamde tweede generatie hang. Deze kan zowel horizontaal als verticaal worden gebruikt. Met allerlei hand- en vingertechnieken kan hiermee een ritmische melodie gespeeld worden. De toonsoort van de hang is mede bepalend voor de sfeer.

HELDERE STER
En zo kwam het dat Vincent Houdijk met met zijn VinnieVibes op een fagotfestival mocht spelen. Met zijn project, genoemd naar de helderste ster op het noordelijk halfrond, werden tien concerten gegeven, waaronder November Music en het slotconcert in het Terneuzens Porgy en Bess. Dat laatste ook in een wat opgewonden stemming want Hanson en Kabeçaõ, die het uitstekend naar hun zin hadden, zouden de volgende dag naar huis vliegen.

INDRUKWEKKEND
De VinnieVibes hebben een paar ingebouwde pauzes. De eerste keer is dat wanneer Kabe zich solo mag uitleven op één van de twee hangs die hij heeft meegenomen. Het zwiept van ingetogen intiem en meditatief tot ritmische muziek die letterlijk de pan uit swingt. Wat een verrassend veelzijdig instrument en muzikant!
Later bouwt Hanson zijn solobijdrage uit tot een verpletterende uitvoering die middels de knoppen en pedalen bij zijn voeten aangroeide tot een ensemble met een brede samenstelling. Het verschil tussen de “gewone” fagot en de electronische uitvoering is overduidelijk.

WOENSDAGAVOND
Speciale composities als Moonshine Song, Pando (naar pandemie en handpan), Bom Dia (een hommage aan Kabe), Dear Lucy (voor zijn dochter), Juggling with Chinese ceramics (uitdrukking die staat voor “spelen met vuur”) en Crossing Borders, soms met en zonder gasten. Prachtige sferische muziek wordt gemaakt van dansbaar balkan, tot romantisch oosters of mediterraan en swingend funky. Het publiek dat op deze rustige woensdagavond is komen opdraven had een prachtige avond!

.

THE POLESTAR PROJECT
Miguel Boelens – saxofoon
Gersom Raams – gitaar
Aram Kersbergen – contrabas, basgitaar
Haye Jellema – drums
Vincent Houdijk – vibrafoon, malletkat

Special guests
Paul Hanson – Electronic Bassoon (USA)
Kabeçaõ – Handpan (Portugal)

 

Porgy en Bess, Terneuzen (NL)
10 november 2021
Tekst en fotografie: Ella & Eddy Westveer