Twee dagen Nordic jazz-feestje in Wageningen

Jazz in Wageningen organiseerde op vrijdag 22 en zaterdag 23 september 2023 de tweede editie van het ambitieuze Nordic Jazz Festival. Dat vond plaats binnen de muren en onder het dak van partner in crime Theater Junushoff aan het Wageningse Plantsoen.

GROOT KLEIN
In Wageningen durven ze het anders aan te pakken. Grote zaal, kleine zaal, grote zaal en tot slot weer die kleine zaal. Twee avonden vier opeenvolgende concerten. In totaal acht ‘Nordic’ concerten. Anders aanpakken is niet vanzelfsprekend beter. In de kleine zaal passen niet alle bezoekers uit de grote zaal. Met 195 bezoekers is de kleine zaal vol. Dat aantal past meer dan drie keer in de Grote Zaal met 650 stoelen. Naast de kleine zaal is er een lounge met een bar en een videoverbinding. “Soms zelfs gezelliger dan de echte concertzaal”, moedigde voorzitter Robbert Kamphuis aan. Of het zo werkte zouden we wel merken. Geanimeerd en oprecht enthousiast hield de voorzitter direct voorafgaand aan ieder concert even contact met de bezoekers. Een sympathieke gastheer.
Voorafgaand aan het eerste concert verschenen kort meer sprekers, waaronder de Noorse ambassadeur (in NL en LUX) Bård Ivar Svendsen, een voorname sponsor ten tonele.

Het Rasmus Sørensen Trio opent Nordic Jazz

DEENS ZWEEDS ITALIAANS
Daarna kon het los gaan. Het energieke trio van de jonge Deense pianist Rasmus Sørensen had de eer om het festival op gang te trekken. Het drietal met Zweedse bassist Jon Henrikson en de creatieve Italiaanse drummer Francesco Ciniglio lieten in bijvoorbeeld het up-tempo The Heights het creatieve samenspel en de soepele interactie zien. Ze sloten de lange set af met het melodieuze A Reminder en daarmee was de kop van het festival er af.

Trygve Seim

Tord Gustavsen

BACH
In de Kleine Zaal waarde muzikale vriend Johann Sebastian Bach rond. Koralen van Bach die als standards tot elegante boeddhistisch-soefi-christelijke liedjes worden getransformeerd vormden de hoofdmoot van het concert van Tord Gustavsen en Trygve Seim. Of Bach het zou waarderen of niet wat er met zijn muziek werd gedaan of niet. Het gebeurde gewoon. Een mantra-reis met piano, elektronica en sax. Intens, betoverend en diep vanuit de ziel gespeeld en soms overrompelend door melancholie. “O Traurigkeit, o Herzeleid” is geen opgewekt deuntje, maar het publiek in de intieme zaal hield de adem in.  Probleemloos de slaap kunnen vatten is niet voor eenieder weggelegd, bedacht Seim zich en hij speelde liefdevol een Oekraïens volksliedje voor bij het slapen gaan: “Oy Khodyt Son Kolo Vikon” wat zoveel betekent als “de droom gaat langs de ramen”. Het werd het mooiste concert van de eerste avond.

Bugge Wesseltoft op het grote podium van Theater Junushoff

BUGGE SOLO
Veel verstilling voor een muisstil publiek bij het solo optreden van toetsenist en vernieuwer (New conceptions of Jazz) Bugge Wesseltoft. Op het immense podium zat hij enigszins verloren achter de grote bruine vleugel. Iedereen aan zijn lippen. Het kon ook spannender. Met elektronica, loops, synthesizer, laptop werd een heel orgel opgekroond. Een kleurrijk ritmisch landschap werd tevoorschijn getoverd en met pianoklanken verder tot leven gebracht. Betoverend! “I was not on that record”, zei hij na het applaus.

Lars Jansson maakte met zijn hechte trio zijn debuut in Nederland

Contrabassist Thomas Fonnesbaek

Jansson’s zoon en drummer Paul Svanberg

LARS JANSSON
De Wageningse organisatie was anderhalf jaar geleden persoonlijk naar Östersund gereden om Jansson te treffen. Ze beluisterden onderweg ‘achterlijk veel albums met fantastische nummers’. De in 1951 geboren Lars Jansson wist zich niet te herinneren ooit in Nederland gespeeld te hebben. Vrij vertaald: het Nordic Jazz Festival had de primeur van deze Zweedse pianist/componist met zijn enorme staat van dienst en zijn indrukwekkend oeuvre als bandleider. En het trio bleek op dit late tijdstip in Wageningen uitermate hecht en goed op elkaar ingespeeld. Bassist Fonnisbaek uit Kopenhagen was al op 15-jarige leeftijd leerling van Jansson. Vele jaren later kwamen ze elkaar weer tegen. De samenwerking met drummer Svanberg gaat terug naar diens jongste jaren; het is namelijk zijn zoon. Er werden eigen lyrische en romantische composities gespeeld. Jazz zoals je verwacht dat jazz kan klinken. Bijna te perfect! De melodielijn op de piano werd begeleid door een harmonieuze en stuwende lopende bas en bij elkaar gehouden door strak, fijnzinnig en subtiel slagwerk. Zo hier en daar een solo maakte het plaatje compleet. Daar zat weinig ‘Nordics’ aan. Wel een mooie afsluiter van de eerste avond.

Ellen Andrea Wang Trio

ERASMUS
Ellen Andrea Wang mocht de avond openen met haar trio. We hadden haar een dikke zeven jaar geleden al eens bezig gezien en gehoord met haar bandje Pixel. Maar ook als bassiste bij het kwintet met de stoere naam Oslo Jazz Orchestra met Jon Balke, Mathias Eick, Trygve Seim en Gard Nilssen. Alvast een tip voor 2024 om dat kwintet weer eens samen te krijgen en naar Wageningen te halen voor festivaleditie drie! De omfloerste gitaarklanken van gitarist Rob Luft worden aan elkaar gesmeed met de groove van subtiele zingende basnoten van Wang en het strakke slagwerk van Jon Fält. Ze openden met het nummer Erasmus gevolgd door Closeness, geïnspireerd door bassist Charlie Haden. Nobody Knows, Waiting for Ellinor en Need your Love vonden hun geboortegrond in zwangerschap en moederschap. Het was een zoet maar welluidend begin van de zaterdag. Jazz met een poppy groove.

Gulli Gudmundson schitterde met zijn trio in de Kleine Zaal

Gulli Gudmundson trio met Koen Smits en Jeroen van Vliet

EB EN VLOED
Wie het trio van een andere bassist in de Kleine Zaal wilde bijwonen deed er slim aan het concert in de Grote Zaal niet tot het einde bij te wonen. Dat werd bovendien één van de allermooiste concerten van het festival. De IJslandse Gulli Gudmundson is geen onbekende in Nederland. Wolfert Brederode, Yuri Honing en Gatecrash met Jeroen van Vliet waren al op zijn pad gekomen. Tijdens de corona ontstond een nieuwe samenwerking waarbij ook de talentvolle Tilburgse trompettist Koen Smits aanschoof. Dat bleek een gruwelijk mooie combinatie te zijn. Dat bleek al bij de onopvallend in elkaar overgaande eerste twee nummers van het concert. Philip en Eb En Vloed. De fluisterzachte trompet van Smits, de fijnbesnaarde touché van Van Vliet en de gevoelvolle zingende basnoten van Gudmundson zetten meteen de toon. Open, sensitief, spanning opbouwend en stijgend tot buitenaardse hoogtes. En het niveau steeg alleen nog maar. In het nummer Eb en Vloed hoorde en voelde je bijna het water stromen tijdens een prachtig samenspel tussen Van Vliet en Smits die de trompet en flugelhorn afwisselend hanteerde. Met een oud IJslands stuk geschreven op een 12^e-eeuws gedicht maakte Gudmundson met zijn gevoelige baspartij ook grote indruk gemaakt. Topconcert van de dag!

Bugge Wesseltoft

Dan Berglund

Magnus Öström

RYMDEN
De Noorse pianist Bugge Wesseltoft werd aan het eind van de vorige eeuw bekend in een jazzstroming die improviseerde met jazz, klankstructuren, funk en elektronische muziek. In deze New Urban Jazz maakte hij furore met het legendarische album New Conception of Jazz (1997) waarvan meerdere versies het levenslicht zagen. Na het plotselinge overlijden van de Zweedse pianist Esbjörn Svensson in juni 2008 hield het vermaarde trio E.S.T. op te bestaan. Toen Wesseltoft jaren later een met eigen pianotrio wilde spelen vroeg hij zijn muzikale vrienden Dan Berglund en Magnus Öström mee te doen. Rymden nam in maart van dit jaar het album Valleys & Mountains op en vele stukken beleven deze avond hun wereldpremière op het grote podium in Wageningen. Met aardse nummers als The Hike en A Walk in The Woods werd het concert geopend. In het bedaarde Milam Bardo, een droomtoestand, streek Berglund de bas en later brachten groove, improvisatie en meer experiment weer wat leven in de brouwerij. Soms neigden de psychedelische soundscapes naar een tikkeltje bombast. De heren die aan het begin van hun tour stonden, leken nog wat op zoek naar de juiste balans in het optreden.

Svaneborg en Kardyb sloten het Nordic feest af

TOEGANKELIJK
Het Nordic Jazz Festival kenmerkte zich over het algemeen met een goede toegankelijkheidsgraad. Of daarmee de Skandinavische Jazz recht wordt aangedaan of een goed beeld schept van een genre kun je je afvragen. Maar met acht concerten, beperkte middelen, en geen grootschaliger aspiraties moet je ook wat water bij de wijn doen. Het hele spectrum van een categorie kun je niet dekken. En ideeën voor de derde editie borrelen weer al op. Toch bood de tweede editie aan rond de 350 bezoekers per avond een mooi palet mèt jonge/oude en nieuwe/bekendere muzikanten. Daarbij waren verrassende nieuwkomers. Zo was ons het duo van Nikolaj Svaneborg en Jonas Kardyb geheel onbekend. Behalve tijdens Eurosonic Noorderslag waren ze niet eerder in Nederland. De jazztoetsenist èn de blues-, roots- en folkdrummer bleken een sympathieke en toegankelijke afsluiter van de tweede editie van het festival. Drummer Kardyb achter zijn drumkit met grote bassdrum en zonder elektronica speelde zeer inventief. Toetsenist Svaneborg wisselt repetitieve patronen af met virtuositeit. De jonge Denen hadden er zichtbaar plezier in. Manoeuvrerend tussen trance en lounge speelden zij met veel humor de finale van het festival.

VERLANGLIJST
Ondertussen staken de twee organisatoren Junushoff en Jazz in Wageningen de koppen al bij elkaar om nieuwe plannen te smeden voor een derde editie in 2024. Een zware creatieve taak rust op hun schouders om een keuze te moeten maken uit een verlanglijst van inmiddels honderd titels! We zijn nu al benieuwd.

NORDIC JAZZ FESTIVAL
2e editie

Jazz in Wageningen
Theater Junushoff, Wageningen (NL)
22 en 23 september 2023
Tekst en fotografie: Ella & Eddy Westveer

RASMUS SØRENSEN TRIO
Rasmus Sørensen – piano)
Francesco Ciniglio – drums)
Jon Henriksson – contrabas

GUSTAVSEN | SEIM
Tord Gustavsen – piano, elektronica
Trygve Seim – tenor- en sopraansaxofoon

BUGGE WESSELTOFT SOLO
Bugge Wesseltoft – toetsen

LARS JANSSON TRIO
Lars Jansson – piano
Thomas Fonnesbaek – contrabas
Paul Svanberg – drums

ELLEN ANDREA WANG TRIO
Ellen Andrea Wang – contrabas, zang
Rob Luft – gitaar
Jon Fält – drums

GULLI GUDMUNDSON TRIO
Gulli Gudmundson -contrabas
Jeroen van Vliet – piano, toetsen, elektronica
Koen Smits – trompet, flugelhorn

RYMDEN
Bugge Wesseltoft – piano, toetsen
Dan Berglund – contrabas
Magnus Öström – drums

SVANEBORG KARDYB
Nikolaj Svaneborg – piano, Wurlitzer, synthesizer
Jonas Kardyb – drums, percussie

NORDICJAZZFESTIVAL.NL

JAZZINWAGENINGEN.NL

JUNUSHOFF.NL